Sonntag, 23. Mai 2010

özgürlük - materyalizm

filozoflarin ve nörofizyologlarin arasinda en az on seneden beri süren ve son bes seneden beri dorugunu yasayan tartismada dünün marxistlerinin nörofizyologlari ve beyin arastirmacilarini savunmalari  gercekten cok garip.

Bahsi gecen tartismada nörofizyologlar özgürlügün varolmadigini, bunun insanligin en büyük yanilgilarindan bir tanesi oldugunu, herseyin önceden nöronlarin arasinda bir programlama ve hesaplama oldugunu, ve özgür iradenenin insan beyninin hic bir yerinde bulunmadigi icin insanin biolojik bir robot oldugunu iddia etmelerinden ibaret. filozoflar beklenilen tepkiyi göstererek özgürlük kavraminin bir metafizik kavram oldugunu ve maddeye indirgenemiycegini, özellikle makinelerle arastiralamiycagini savunuyorlar. tartismanin kabaca özeti bu.

bu tartismada nörofizyologlarin tarafini tutan garip marxistleri pek anlayamiyorum, muhtemelen hoyrat bir materyalizm anlayisindan kaynaklanan bir yaklasim ve metafizik gölgesinde olan herseye önyargili yaklasimlari. hal böyleyken herseyi maddeye indirgeyen ve bu yüzden kolayca aciklayabilen teorilere yenik düsüyorlar.
özgürlük kavramini belki marx'tan baska hic bir filozof bu kadar fazla kullanmamistir - ve ugrunda savasmamistir. bugünün bilim anlayisi neoliberalizmle el ele gelistigi icin, neoliberalizm bu bilimlerin aldiklari sonuclari piyasada kendi avantaji haline getirebildigi icin ve sürekli insana bu sistemden baska bir alternatifleri olmadigini empoze ettigi icin tabi ki Wolf Singer gibi nörofizyologlarin arastirmalari bu faşist sistemin isine yariyor. Bu tür bir yaklasimi sadece metafizik düsmanligi yüzünden ve bu sebepten dolayi hayatini bu önyargi üzerine kuran basit ve hoyrat bir materyalizm anlayisinin savunucularina marx'i yeniden okumalarini öneriyorum. marx ampirik egilimleri oldugu kadar rasyonel egilimleri olan bir düsünürdü, düsüncelerinde - teorilerinde bir cok metafizik kosullar yapardi, bunun en belirgin örneklerinden bir tanesi mesela 'görünüsü' diyalektik sekilde aciklamasi, ve bunun gibi bir sürü örnek..
metafizigi sadece fizik ötesi bir alan olarak ele alan ve bu alani tanriyla yada anlasilamayanla bagdastiran bir ziyniyetin kinadigi esoterizmle ugrasan dogmatik ziyniyetin hic bir farki yok. bu isler marx okuyup, üstüne biraz komunist literatürle halledilcek isler digil, yetse yetse kavramlarla biraz hava atmaya yeter.